Il Grande Torino

Günümüzde Torino denilince akla şehrin siyah-beyazlı ekibi Juventus gelir. Ancak bundan 60 yıl öncesinde ise durum günümüzden çok farklıdır. 1940'lı yıllar ise Torino takımının sadece Torino şehir ile değil İtalyan futbolu ile eş anlamlı olduğu yıllardır. Takım, aynı zamanda II. Dünya Savaşı mağlubiyeti ve faşist yönetim sonrası İtalyan halkının tutunduğu dallardan da bir tanesidir. 1942-43 sezonundan itibaren adeta yenilmez armada olmuş, 1948-49 sezonuna kadar aralıksız 4 yıl üst üste şampiyonluklara ambargo koymuştur. (Savaş nedeni ile 1943-44 sezonu oynanmamıştır.) Takım Egri Erbstein ve Leslie Levesley yönetiminde 4-4-2 sistemi uygulamakta ve çağın futbolunun ilerisinde bir futbol sistemi ile sahada yer almaktadır. Torino kendi sahasi Filadelfia stadyumunda yakaladığı 93 maçlık yenilmezlik serisi ile adeta rakiplerinin kabusu haline gelmiştir. Takım 1948-49 sezonunda da İtalya Ligi Serie A'da üstünlüğünü sürdürmekte, orta sahadaki yıldızı ve aynı zamanda kaptanı Valentino Mazzola önderliğinde üst üste 5. şampiyonluğuna doğru ilerlemektedir.

Torino emin adımlarla şampiyonluğa ilerlemektedir. Takım, Torino başkanı Comendador Novo'nun kişisel dostluk kurduğu Portekizli oyuncu Xico Ferreira'nin jubile maçında Benfica ile karşılaşmak için Portekiz'e maça gitmiştir 1949 Mayıs ayı başlarında. 3 Mayis 1949 günü oynanan maçı 4-3 Benfica kazanmış, Torino ise maçın ertesi günü İtalya'ya dönmek için yola cıkmıştır. Torino'da hava fırtınalı, bulutlar çok yoğun ve alçak, görüş ise yok denecek kadar azdır. Torino kafilesini taşıyan uçak bu şartlarda iniş yapmak zorundadır. Ancak başarılıolunamamıştır. Uçak inişe geçtiği sırada Superga Bazilikası'na yakın bir yerde bir tepeye çarpar ve düşer. Hava raporundaki yanlışlıklar, telsiz yardımlarının yetersizliği gibi sebepler kazaya zemin hazırlamıştır. İçlerinde Torinolu 18 futbolcu ve 2 antrenörün de bulunduğu 31 kişinin tamamı hayatın yitirir kaza sonrasında. Sakatlığı nedeni ile İtalya'da kalan Sauro Toma dışındakı bütün Torinolu oyuncular hayatını kaybetmiştir bu feci kaza sonrası. Torino özelinde İtalya'ya hüzün hakimdir. 500 binin üzerinde insan oyuncuların cenaze töreni sırasında Torino sokaklarındadır. (Savaştan yeni çıkmış bir ülke için cok ciddi bir rakamdır.)

Ligin bitimine 4 hafta kalmıştır. Ligde rahatlıkla şampiyon olması beklenen Torino'dan geriye büyük bir trajedi kalmıştır. Torino maçlara genç takımı ile çıkma kararı alır. Rakipleri sırasi ile Fiorentina, Genoa, Sampdoria ve Palermo'dur. Ancak futbol şimdiki gibi acımasız değildir. Torino'nun rakipleri de sahaya genç takımları ile çıkar. Torino'nun gençleri 4 maçlarını da kazanarak Torino'ya üst üste 5. şampiyonluklarını getirirler.

Bu dönemde oynadığı futbol ile İtalya Ligi'ni domine eden Torino ekibine muhteşem Torino anlamına gelen “Il Grande Torino” deniliyordu. Torino'lu oyuncular sadece kulüp düzeyinde değil milli takım düzeyinde de İtalyan futbolunu taşıyorlardı. 1947 yılında Italya ile Macaristan arasında oynanan milli maçta kaleci Valerio Bacigalupo dışında sahaya çıkan tüm oyuncular o dönem Torino kadrosunda yer alıyorlardı. Yaşanan kaza sadece Torino'yu değil İtalyan Milli Takımı'nı da olumsuz etkilemişti. Torino takımının toparlanması uzun yıllar almış 1975-1976 sezonuna kadar bir daha Italya Ligi'nin zirvesine çıkamamıştır takım. 1976 yılındaki şampiyonluktan sonra yaşanan duygusal anları o dönem takımın kaptanlığını yapan Renato Zaccarelli'nin ağzından dinleyelim; “Kazanılan şampiyonluktan sonra bütün taraftarlar büyük bir kalabalık halinde Superga Tepesi'ne doğru yürüyüşe çıktılar. Planlanmış birşey değildi. Herşey doğal gelişmişti. Futbolcular olarak tepeye çıkmak istemiş ancak kalabalık nedeni ile başarılı olamamıştık.”

Yaşanılan şampiyonluğa rağmen “Il Grande Torino” efsanesi bir daha canlanmadı. Torino'nun bugün ki hali ise hepinizin malumu. Kimilerine göre Italyan Futbol tarihinin en başarılı ekibi olan “Il Grande Torino” pek çok Torino taraftarının hafızasında acı bir anı olarak hala yaşamaktadır.

Stereotyped From Enes Özbey